Zəmini bə əməl ome inən inkşofış
Astronomiyə tarixədə iminə kərə nemes alimi İmmanuel Kant 18-nə əsri mionədə Həşi inən planeton sıbuə ğaz inən xokədə ibarər buə tənıkə hırədə bəməl ome votəşe. O.Y.Şmit inən A.İ.Lebedinski fərzion(sardə ğaz, xok hıronku) dı Kanti fərziyə vote bəbe i be. Benizom qırdəbuə namə xokə purşon. Bəməl omə miyonədəvitə qıvvon təsiri jiədə tədricən vıjnie məruz mandən.Nəticədə qonə maddon (oson, nikel, mıs, uran i.c.q) Zəmini mionədə, sıvıkə maddon (alüminium, silisium, maqnezium i.c.q) isə dimə nez qırdəbuən.Bəməl omə sıftə nüvədə barzə təzyiq şəraitədə radioktiv maddon zəncirvari qıləvolo reaksiyə əyo tempraturi ziyod səbəb buə.Qədə-qədə ovbe hədd rəsə nüvə maddon , dimədə ğoymə lü nıbe qorə bemaneə, ivoədə zəmini dim beşə buə.
Alimon fiki qorə Zəmini təbii peyk buə Oşumən, jığo sıbuə iyan ovbuə maddon, ivoədə bədim beşe prossesi məruz mandə.Dəbiə lavon Oşumi dimədə ısən müşahidə karde bəbe.Zəminən jığo həm devrış davardə.Lavon ivoədə jığo bə zəmini dim beşə devri “Oşumi era” voteydən.Zəmini dim beşə lıavon zəmon davardencə dəbiə qırdəbuə iminə ğoymə lu bəməl omə.Dəbiə lavaku cobuə sıvıkə ğazon inən ovo buxar isə qədə cazibə qıvvə malik buə Oşumiku fərqli. Zəminiku bə oşkoə kosmos şe zınəni.Əvon Zəmini ətrofədə qərdəbebe tikiyan vey sərbəst karbon ğziku inən pariku ibarət buə iminə atmosferi bəməlış vardə.Nəhayət 4,5-5 mlrd sor çimiku bənav sıftə atmosferədə tempratur 100 °C-ku bəyji eqınie ovi par kondensasiya buə, iminə ovə tılon –yuvenil ovon inən avə bəməl omə.Bə devrdə voə voşon isə ən ğədimə okean buə -Pantalassi bəməl ome bino noəşeone.